روز ۱۳ آبان که در تقویم بهعنوان روز مبارزه با استکبار نامگذاری شده، یادآور سه واقعه مهم در تاریخ معاصر ایران است که در سه دوره مختلف رخداده و به همین دلیل این روز را در تاریخ کشور بهعنوان روزی بهیادماندنی به ثبت رسانده است.
تبعید امام خمینی (ره) به ترکیه در ۱۳ آبان ۱۳۴۳، ۱۳ آبان ۱۳۵۷ که روز دانشآموز نام گرفت و تسخیر لانه جاسوسی در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ عنوان این سه واقعه تاریخی است که نمیتوان هیچیک را ازنظر اهمیت نسبت به دیگری اولی تر دانست چراکه هرکدام در دوره وقوع تأثیرگذاری خاص خود را داشته و شرایط را به نحوی تغییر دادهاند.
در ۱۳ آبان ۱۳۵۷ دانش آموزان نیز برای پیوستن به صفوف انقلابی مردم، مدارس را تعطیل کرده و به سمت دانشگاه تهران حرکت کردند تا صدای اعتراض خود را به گوش همگان برسانند که رژیم شاهنشاهی به دلیل زیادشدن تعداد اجتماعکنندگان، اقدام به تیراندازی کرده و بیش از ۵۰ نفر از دانش آموزان و جوانان در خون غلتیدند که به خاطر گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان دانشآموز، این روز در تاریخ انقلاب اسلامی به نام روز دانشآموز نامگذاری شده است.